Türkiye’nin Coğrafi Bölgeleri ve Özellikleri

BÖLGE ÖZELLİKLERİ

  • Bir bölgenin belirlenmesinde iki temel unsur göz önüne alınır:
  • Bölgenin fiziki özellikleri;
  • Bölgenin, beşeri ve ekonomik özellikleri.
  • Bir bölgenin fiziki özellikleri arasında, o bölgenin coğrafi konumu, yüzey şekilleri, iklim ve bitki örtüsü bulunur.
  • Bir bölgenin beşeri ve ekonomik özellikleri arasında, o bölgenin nüfus, yerleşme ve ekonomik faaliyetleri bulunur.
  • Bölgenin yüzey şekilleri olan dağların yükseklikleri, sıralanışı, düzlüklerin oranı ve akarsuların etkisi bir coğrafi bölgeyi belirlemede çok önemli bir rol oynar.
  • Bir bölgenin belirlenmesinde iklim de önemli bir rol oynar. İklim, nüfusun dağılışını da etkiler.
  • Bölgenin ekonomik faaliyetleri de önemlidir.

MARMARA BÖLGESİ

  • Marmara Bölgesi’nin sınırları çizilirken şu faktörler göz önüne alınmıştır:
  • Marmara Denizi’nin çevresinde yer alan ve denizin etkisinin ulaştığı yörelerin benzer özellikler göstermesi;
  • Yüksekliği az olan ova ve yaylaların geniş yer tutması;
  • Karadeniz iklimi ile Akdeniz iklimi arasında geçiş özelliği göstermesi;
  • Bölgenin ve ülkemizin sanayisi en gelişmiş illerinin bu bölgede yer alması;
  • Bölgede sanayi, ticaret ve ulaşım olanaklarının çok gelişmiş olması;
  • Marmara Bölgesi’nin bir başka özelliği de çok sayıda göl barındırıyor olmasıdır…

EGE BÖLGESİ

  • Ege Bölgesi’nin sınırları çizilirken şu faktörler göz önüne alınmıştır:
  • Ege Denizi’nin çevresinde yer alan ve denizin etkisinin ulaştığı yörelerin benzer özellikler göstermesi;
  • Dağların kıyıya dik olarak uzanması;
  • Bu dağların arasında çöküntü ovalarının yer alması;
  • Ilıman Akdeniz ikliminin iç kesimlere kadar sokulabilmesi;
  • Kıyıların çok girintili çıkıntılı olması;
  • En önemli ihracat limanlarından biri olan İzmir’in bu bölgede bulunması;
  • Nüfusun kıyı kesiminde yoğunlaşması…

AKDENİZ BÖLGESİ

  • Akdeniz Bölgesi’nin sınırları çizilirken şu faktörler göz önüne alınmıştır:
  • Batı ve Orta Toros Dağları’nın kıyıya paralel uzanması ve bir set gibi kıyının hemen ardında yükselmesi;
  • Dağların hemen yükselmesi nedeniyle kıyı ovalarının genellikle dar olması (Çukurova hariç);
  • Bütün bölgede tipik Akdeniz ikliminin görülmesi;
  • Bütün bölgede tipik Akdeniz bitki örtüsünün görülmesi;
  • Kıyıların çok girintili çıkıntılı olmaması;
  • Türkiye’nin en büyük ovası olan Çukurova’nın bu bölgede bulunması;
  • Nüfusun kıyı kesiminde ve tarım-sanayinin geliştiği kent merkezlerinde yoğunlaşması…

İÇ ANADOLU BÖLGESİ

  • İç Anadolu Bölgesi’nin sınırları çizilirken şu faktörler göz önüne alınmıştır:
  • Bölgenin neredeyse tamamının ova ve yaylalar tarafından kaplanması;
  • Bu ova ve yaylaların dağlarla çevrili olması;
  • Bölgenin en büyük gölü olan Tuz Gölü’nün bulunması;
  • Bütün bölgede tahıl üretiminin yaygın olması;
  • Bütün bölgede tipik kara ikliminin görülmesi;
  • Başkent Ankara’nın bu bölgede yer alması;
  • Kızılırmak’ın bütün bölgeyi bir yay gibi kıvrılarak dolaşması;
  • Bölgede, Tuz Gölü dışında fazla göl bulunmaması…

KARADENİZ BÖLGESİ

  • Karadeniz Bölgesi’nin sınırları çizilirken şu faktörler göz önüne alınmıştır:
  • Kuzey Anadolu Dağları’nın kıyıya paralel uzanması;
  • Kıyının hemen ardından yükselen dağlar nedeniyle geniş ova ve yaylaların bulunmaması;
  • Karadeniz kıyılarının girintili çıkıntılı olmaması;
  • Bütün bölgede yağışlı Karadeniz ikliminin görülmesi;
  • Bütün bölgede gür ormanların bulunması;
  • Bölgede çay ve fındık gibi yalnızca bu yöreye özgü bitkilerin yetişebilmesi;
  • Nüfusun kıyıyı takip eden otoyol boyunca yoğunlaşması;
  • Bölgede balıkçılığın yaygın olarak yapılması…

DOĞU ANADOLU BÖLGESİ

  • Doğu Anadolu Bölgesi’nin sınırları çizilirken şu faktörler göz önüne alınmıştır:
  • Bölgenin ortalama yüksekliğinin fazla olması;
  • Bölgenin deniz etkisinden uzak olması;
  • Bölgenin çok dağlık olması. Türkiye’nin en çok volkanik dağlarının ve en yüksek zirvelerin bu bölgede olması;
  • Bu dağlar arasında yüksek ova ve yaylaların yer alması;
  • Bütün bölgede kara ikliminin hakim olması;
  • Bölgede nüfusun az ve yerleşmenin seyrek olması;
  • Bölgede en önemli ekonomik faaliyetin hayvancılık olması; sanayi ve turizmin gelişmemiş olması;
  • Bölgede bulunan çok sayıda baraj sayesinde enerji üretiminin yoğun olması…

GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ

  • Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin sınırları çizilirken şu faktörler göz önüne alınmıştır:
  • Buharlaşmanın çok olması nedeniyle, bölgenin çok sıcak ve kurak olması;
  • Güneydoğu Toroslar’ın güneyinde ova ve yaylaların geniş bir alan kaplaması;
  • Bölgenin orta kesiminde, sönmüş bir volkan olan Karacadağ’ın; doğu kesiminde ise Mardin Dağları’nın yer alması.
  • Batı kesiminde Akdeniz ikliminin görülmesi;
  • Bölgenin hakim bitki örtüsünün bozkır olması;
  • Bölgede nüfusun az ve yerleşmenin seyrek olması;
  • Bölgede en önemli ekonomik faaliyetin hayvancılık ile sınırlı olması…

Yorum yapın

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.