Tanzimat Fermanı Konu Özeti

Tanzimat Fermanı Padişah Abdülmecit zamanında, Hariciye Nazırı (Dışişleri Bakanı) Mustafa Reşit Paşa tarafından hazırlandı.

Nedenleri:

1. Avrupalı devletlerin iç işlerimize karışmasına engel olmak

2. Avrupalı devletlere yakınlık sağlamak

3. Mısır meselesinin halledilmesinde Avrupalı

devletlerinin yardımını sağlamak

Mustafa Reşit Paşa hazırladığı programı 3 Kasım 1839 tarihinde Gülhane Parkı’nda halk huzurunda okudu. Bunun için bu fermana “Gülhane Hattı Hümayunu” da denir.

Tanzimat Fermanı’nın Maddeleri:

1. Müslüman, Hıristiyan ve Musevi bütün halkın, can, mal ve namus güvenliği sağlanacaktır.

2. Vergiler herkesin gelirine göre toplanacaktır.

3. Askere alma ve terhis işlemleri belli kurallara bağlanacaktır.

4. Herkes kanun önünde eşit olacak, her gücün üstünde kanun gücünün olduğu kabul edilecek

5. Hiç kimse yargılanmadan haksız yere idam edilmeyecektir.

6. Herkes mal ve mülk sahibi olabilecek, isterse satabilecek veya miras bırakabilecek.

Tanzimat Fermanı’nın Önemi:

● Osmanlı Devleti’nde ilk kez kanun gücünün üstünlüğü kabul edilmiştir.

● Padişah ilk kez kendi gücünün de üstünde kanun gücü olduğunu kabul etti.

● Ömür boyu olan askerlik 5 yıla indirildi. Önce sadece Müslümanların yaptığı askerlik tüm halka yaygınlaştırıldı.

● Tanzimat Fermanı ile Osmanlı Devleti’nde Müslümanlar ve gayrimüslimler kanun önünde eşitlendi.

● Osmanlı tarihinde batılı hukuk kurallarına geçişin ilk aşamasını oluşturur.

● Tanzimat Fermanı’nın ilan edilmesinde Avrupalı devletlerinin baskısı olmamıştır.

Not:Osmanlı tarihinde Tanzimat Fermanı ile başlayıp (1839), I.Meşrutiyet Dönemi’ne (1876) kadar geçen döneme “Tanzimat Dönemi” denir.