Öğretici Metin Türündeki Eserler

MEKTUP
Ziya’ya Mektuplar  C.Sıtkı Tarancı
Piraye’ye Mektuplar  Nazım Hikmet
İclal  Samipaşazade Sezai
Handan  H.E.Adıvar
Şehir Mektupları  A.Rasim
Magosa Mektupları – Hususi Mektuplar  N.Kemal
Malta Mektupları – Limmi Mektupları  Z.Gökalp
Muhaberat ve Muhaverat  M.Naci
Bir Kadın Düşmanı  R.N.Güntekin
Şikayetname  Fuzuli ( İlk mektup Örneği )
Mutallaka  H.R.Gürpınar ( Mektup tarzında yazılmış ilk roman )
Kadınlık ve Kadınlarımız  Y.K.Karaosmanoğlu
Bir Serancam  Y.K.Karaosmanoğlu
Sönmüş Yıldızlar – Bir Damla Gözyaşı  R.N.Güntekin
Mektuplar  A.H.Tanpınar
Bahar ve Kelebekler  Ö.Seyfettin
Okuruma Mektuplar  N.Ataç
Milli Edebiyat Meselesi Cenapla
Münakaşalarım  A.Canip Yöntem
Evrak-ı Eyyam  C.Şahabettin
İntikat  M.Naci
Mes Prisons Muahazenâmesi  R.M.Ekrem
Sait Beyefendi Hazretlerine Cevap  A.M.Efendi
İstida  Z.Gökalp
Dost Mektupları  Yaşar Nabi Nayır
Münşeât-ı Elhac Akif Efendi  Akif Paşa ( Tanzimat dön. İlk mektup )
Kemal Tahir’e Mapushaneden Mektupları N.Hikmet
İzmir Yollarında Son Mektubu  Kemalettin Kamu
İki Bayram Aka Gündüz
Yakacık Mektupları  Mahmut Yesari
Romanya Mektupları  Ahmet Rasim
Londra Konferansı Mektupları  F.R.Atay
Danimarka Mektupları  F.R.Atay
Hallu’l-ukd  A.M.Efendi
Vadideki Zambak  Balzac
Nou velle Heloise  J.J.Rousseau

ELEŞTİRİ

Şiirimiz  Ali Ekrem Bolayır
Tahrib-i Harabat , Takip  N.Kemal
Renan Müdafanamesi  N.Kemal
Takdir-i Elhan  R.M.Ekrem
Demdeme  M.Naci
Kavgalarım  H.Cahit Yalçın
Destursuz Bağa Girenler  Orhan Şaik Gökyay
Hiç , Azab-ı Mukaddes  Neyzen Tevfik
Lisan-ı Osmaninin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülahazatı Şamildir  N.Kemal (İlk eleştiri örneği)
Kargalar  Hüseyin Siret
Muhakemat-ı Edebiyye  İsmail Safa
Gizli Figanlar  S.Nazif
Hayat ve Kitaplar  Ahmet Şuayb
Musahabe – yi Edebiyye  Ahmet Şuayb
Biraz Psikoloji  C.Şahabettin
Müntekid-i Hakiki  C.Şahabettin
Şu Tenkit Meselesine Dair  M.Rauf
Münakaşatımızda Ne Eksik  T.Fikret
Sanata Dair  H.Z.Uşaklıgil
Fikir Haraketleri  H.C.Yalçın
Edebiyatımızın Numune-i İmtisalleri Mizancı Murat Bey
Zemzeme III R.MEkrem
Zafername  Z.Paşa
ANI ( HATIRAT )

Tabsıra  Akif Bey
Rumuzul Edeb  S.P.Sezai
Ömer’in Çocukluğu  M.Naci
Kırk Yıl – Saray ve Ötesi  H.Ziya
Menfa  A.M.Efendi
Bir Acı Hikaye  H.Z.Uşaklıgil
Meşrutiyet Hatıraları  H.C.Yalçın
Edebi Hatıralar  H.C.Yalçın
Malta Adasında  H.C.Yalçın
Siyasal Anılar  H.C.Yalçın
Şehir Mektupları  A.Rasim
Gecelerim – Falaka  A.Rasim
Magosa Mektupları  N.Kemal
Portreler – Bizim Yokuş  Y.Ziya Ortaç
Defter-i Amal  Z.Paşa
Acılı Kuşak  Mehmet Kemal
Perde Aralığından – Olur Şey Değil  Nadir Nadi
Babamın Arkadaşları  Samet Ağaoğlu
Ah Beyoğlu Vah Beyoğlu  Salah Birsel
Atatürk’ü Özleyiş  R.Eşref Ünaydın
Yıllar Böyle Geçti  Vedat Nedim Tör
Geçmiş Zaman Köşkleri  A.Şinasi Hisar
Boğaziçi Yalıları – Boğaziçi Mehtapları A.Ş.Hisar
İstanbul ve Pierre Loti  A.Ş.Hisar
Edebiyatçılar Geçiyor  H.F.Ozansoy
Siyasi ve Edebi Hatıralar  Y.K.Beyatlı
Çocukluğum-Gençliğim  Y.K.Beyatlı
Hep O Şarkı – Zoraki Diplomat  Y.Kadri
Vatan Yolunda – Gençlik ve Edebiyat  Y.Kadri
Mavi Sürgün  Halikarnas Balıkçısı
Eşkal-i Zaman  A.Rasim
Ateş ve Güneş – Zeytindağı  F.R.Atay
Çankaya – Babamız Atatürk – Pazar Konuşmaları  F.R.Atay
Hangi Batı-Hangi Sol- Hangi Sağ A.İlhan
Sevda Dolu Yolculuk  Cahit Külebi
Gülerek  Refik Erturan
Hapisliğim  Recep Bilginer
Türk’ün Ateşle İmtihanı H.E.Adıvar
Mor Salkımlı Ev  H.E.Adıvar
Muharrir Şair – Edip  A.Rasim
Kerkük Anıları  A.H.Tanpınar
Şair Dostlarım  Oktay Akbal
Minelbab İlelmihrab  R.H.Karay
Matbuat Hatıraları  Ali İhsan Tokgöz
Nümûne-i Edebiyyat-ı Osmâniyye Ebüzziya Tevfik
Anamın Kitabı  Y.Kadri
Babürname  Babürşah ( İlk anı )
Şecere-i Türk  Ebulgazi Bahardır Han
Sergüzeşt-i Esirî-i Malta Kadı Macuncuzade Mustafa Efendi
Sergüzeşt-i Zaifî  Zaifî
Cihannümâ , Keşfü’z- Zünûn  Kâtip Çelebi

DENEME

Sanata Dair  H.Z.Uşaklıgil
Beş Şehir – Yaşadığım Gibi  A.H.Tanpınar
Anadolu Efsaneleri – Hey Koca Yurt H.Balıkçısı
Çiçeklerin Düğünü – Düşün Yazıları  H.Balıkçısı
Günlerin Getirdiği – Karalama Defteri – Sözden Söze – Okuruna Mektuplar N.Ataç
Günlerin Götürdüğü – Edebiyat Konuşmaları – Düş’ün Payı – Yokuşa Doğru – Edebiyat Üzerine  S.K.Yetkin
Geçmişle Gelecek  S.Kudret Aksal
Bize Göre – Gurubahane-i Laklakan  A.Haşim ( İlk deneme )
Gerçekçilik Savaşı – Aydınlar Savaşı – Kadınlar Savaşı – Hangi Atatürk  A.İlhan
Niçin Aşk  Necati Cumali
Düşman Kazanmak Sanatı  T.Buğra
Nesillerin Ruhu – Kültür ve Dil – Büyük Türkiye Rüyası  M.Kaplan
Taş Çatlasa – Yer  Yaşar Kemal
Kendimle Konuşmalar – Kahveler Kitabı – Gece Mavisi  Salah Birsel
Doğu-Batı – Konuşarak – Yasak  M.C.Anday
Aziz İstanbul – Eğil Dağlar – Edebiyata Dair  Y.K.Beyatlı
Sohbetler  Epiktetos
Kimi Diyaloglar  Eflatun
Kimi Eserler  Çiçero
İnsan Bir Düşüncedir Yüreğini Sıcak Tut  R.Bilginer
Dur Düşün  Adnan Adıvar
Sanat Üzerine Denemeler – Mavi ve Kara  Sabahattin Eyüboğlu
Köy Öğretmenine M ektuplar  C.Atuf Kansu
Güneşle  Mermi Uygur
Kurutulmuş Felsefe Bahçesi  Salah Birsel
Daldan Dala  Vedat Günyol
Yaşamı Yeniden Kurmak  Oktay Akbal
Denemeler  Montaigne
İngiliz Bacon’da bu türde önemli eserler vermiştir.
Alacakaranlık  B.Necatigil
Dilimiz Üzerine  Nurullah Ataç
Dilin Canlandırma Gücü  Mehmet Kaplan
Doğru ile Yalan  Nurullah Ataç
Dostluk  Cicero
Düşe Çağrı  Nurullah Ataç
Hayat ve Edebiyat  Mehmet Fuat Köprülü
İçimizdeki Güzellikler  İpek Ongun
Kültür ve Medeniyet  Cemil Meriç
Okuma Üstüne  Bacon
Sanat Üzerine  Arthur Schopenhauer
Sevgi Üzerine Sözler  Nurullah Ataç
Şiir  Muallim Naci
Şiir Hakkında Bazı Düşünceler  Ahmet Haşim
Tüm Sözlerin Bittiği Yerdeyim  Nezihe İnce
Yarına İnanmak  Suut Kemal Yetkin

MAKALE

Edebiyat ve Hukuk H.C.Yalçın
Şiir ve İnşa  Z.Paşa
Mukaddime  Şinasi ( İlk makale )
Nesr-i Harp – Nesr-i Sulh – Evrak-ı Eyyam  C.Şahabettin
Çal Çoban Çal  S.Nazif
Dün-Bugün-Yarın  Orhun Seyfi Orhun
M.Edebiyat Meselesi ve Cenap’la Münakaşalarım  A.C.Yöntem
Edebiyat Üzerine Makaleler  A.H.Tanpınar
Niçin Kurtulmamak – Batış Yılları F.R.Atay
Çile – Roma  F.R.Atay
Atatürk ve Kurtuluş Savaşı C.Atuf Kansu
Yeni Lisan  Ömer Seyfettin
Mukaddime-i Celal  N.Kemal

GEZİ YAZISI

Faşist Roma – Kaybolmuş Makedonya – Bizim Akdeniz – Taymis Kıyıları  F.R.Atay
Yolcu Defteri – Gezerek Gördüklerim – Deniz Aşırı  F.R.Atay
Miratül Memalik  S.Ali Reis ( ilk gezi )
Avrupada Bir Cevelan – Sayyadane Bir Cevelan  A.M.Efendi
Seyahet Jurnali  Direktör Ali Bey
Avrupada Ne Gördüm  Ahmet İhsan Tokgöz
Hac Yolunda – Afak-ı Irak – Avrupa Mektupları – Suriye Mektupları  C.Şahabettin
Berlin Hatıraları  M.A.Ersoy
Bize Göre – Frankfurt Seyahatnamesi  A.Haşim
Romançero – İsviçre Günleri  Selahattin Batu
Anadolu Notları  R.N.Güntekin
Mavi Yolculuk – Mavi Anadolu  Azra Erhat
Düşsem Yollara Yollara  Haldun Taner
Hiroşimalar Olmasın  Oktay Akbal
Abbas Yolcu – Batı’nın **** Gömleği  A.İlhan
Allı Turnam  Erdal Öz
**** Fişek  B.Rahmi Eyüboğlu
Avusturya ve Venedik Günleri  Selahattin Batu
Tuna’dan Batı’ya Yurttan Yazılar  İsmail Habip Sevük
Hür Mavilikte Gezi  B.Kemal Çağlar

FIKRA
Cidd-ü Mizah – Muharrir Bu Ya – Şehir Mektupları – Eşkal-i Zaman – Gülüp Ağladıklarım  A.Rasim
Kulaktan Kulağa  O.S.Orhon
Beşik – Sarı Çizmeli Mehmet Ağa – Ocak  Y.Ziya Ortaç
Eski Saat – Akşam – Kurtuluş – Bayrak  F.R.Atay
Gençlik Türküsü  T.Buğra
Sözün Gelişi  Şevket Rado
Dostluk Derken  Oktay Akbal
Pazar K onuşmaları  F.R.Atay

GÜNLÜK ( Ruzname- Vakayıname )

Seyahat Jurnali  Direktör Ali Bey ( İlk Günlük )
Günce  N.Ataç
Günler  Cemal Süreyya
Oğuz Atay’ın Günlüğü
Günlük  Salah Birsel
Geçmişin Kuşları  Oktay Akbal
Günlük Terimimi ilk Kez F.R.Atay kullanmıştır.
Günlükler  Andre Gide

SOHBET (SÖYLEŞİ –MUSAHABE )

Takdir Duygusu  Şevket Rado
Sözden Söze  N.Ataç
Ahmet Rasim  Ramazan Sohbetleri,
Suut Kemal Yetkin  Edebiyat Söyleşileri,
Şevket Rado  Eşref Saati,
Melih Cevdet Anday  Dilimiz Üzerine Söyleşiler,
Nurullah Ataç  Karalama Defteri.
Cenap Şahabettin, Refik Halit Karay, Hasan Ali Yücel, Attila İlhan gibi yazarlarımız da bu türde eserler
vermişlerdir.
MÜLAKAT

Rüya  Z.Paşa ( Mülakat şeklindeki ilk ropörtaj )
Diyorlar ki – Mülakat  R.Eşref Ünaydın

ROPÖRTAJ
Kaya Çukuru  M.C.Anday
Peri Bacaları – Bir Bulut Kaynıyor – Çocuklar İnsandır  Y.Kemal
Dünya edebiyatında; Jack London, Heming Way, Selohow Sortre, röportaj örneği vermiş sanatçılardır.
Türk edebiyatında: Ruşen Eşref Ünaydın, Falih Rıfkı Atay, Abdi İpekçi, Fikret Otyam, Yaşar Kemal, Mete Akyol, Mustafa Ekmekçi, Halit Çapın, Dursun Akşam röportaj örneği vermiştir.

BİYOGRAFİ ( Tercüme-i Hal –Tezkire )

Vehbi Cem Aşkun, İstanbul Aşığını Kaybetti  Yahya Kemal
Nimet Behsuz  Büyük Şairin Arkasından
Bir Dev Şair Göçtü  Cenap Gedikoğlu,
Malik Bahşi’nin Feridüddin-i Attar’dan çevirmiş olduğu Tezkiretü’l-Evliya’dır. ( İlk biyografik eser )
Dünya edebiyatında ilk büyük biyografi yazarı Yunanlı Plutarkhos  Hayatlar
Mecalisün Nefais  A.Şir Nevai ( ilk tezkire )
Ahmet Haşim ve Şiiri  A.Ş.Hisar
Tek Adam ,İkinci Adam , Menderesin Dramı  Ş.Süreyye Aydemir
Yahya Kemal  A.H.Tanpınar
Tevfik Fikret  M.Kaplan
Heşt Bihişt  Sehi Bey ( Anadoludaki ilk tezkire )
Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü  B.Necatigil
19.Asır Türk Edebiyatı A.H.Tanpınar
N.Kemal – M.A.Ersoy  M.C.Kuntay
Tezkiretüş Şuara  Latifi ( güvenilir ilk tezkire )
Bir Bilim Adamının Romanı  Oğuz Atay ( Biyografik roman )
Ömer Seyfettin  Tahir Alangu ( Biyografik roman )
Selçuklu Şeyhnamesi  Hoca Dehhani
Adı Aylin  Ayşe Kulin ( Biyografik roman )
Bir Tatlı Huzur  Ayşe Kulin
Füreya  Ayşe Kulin ( Biyografik roman )

OTOBİYOGRAFİ

Kırk Yıl  H.Z.Uşaklıgil
Böyle Gelmiş Böyle Gitmez  Aziz Nesin
Hayatım  Hasan Ali Yücel
Babama  Ayşe Kulin

Yorum yapın

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.