Nato’nun Kurulması ve Türkiye

NATO’NUN KURULMASI

II. Dünya Savaşı’ndan sonra Avrupa devletleri sava­şın yıkıntılarını temizleyip ekonomilerini güçlendir­meye çalışırken, Sovyetler Birliği genişleme politi­kasını sürdürüyordu. Sovyetler Birliği, 1948 yılında 456.000 km² toprağı kendi sınırlarına katmıştı. Ayrı­ca 983.000 km² üzerindeki yedi ülkede kendi kon­trolünde komünist yönetimlerin kurulmasını sağla­mıştı.

Batı Avrupa ülkeleri, Sovyetler Birliği’nin yayılmacı politikaları karşısında ortak bir güvenlik sistemi kur­maya karar verdiler. Birleşmiş Milletler Teşkilatı’nın ilkelerine sadık kalarak oluşturulacak bu savunma teşkilatı barışı korumayı amaç edinecekti. Bu amaç­la Belçika, Fransa, Hollanda, Lüksemburg, İngil­tere, ABD, Kanada, Portekiz, Norveç, İtalya, İz­landa ve Danimarka arasında 4 Nisan 1949’da Washington’da imzalanan antlaşma ile Kuzey At­lantik Antlaşması Teşkilatı (NATO) kurulmuştur.

TÜRKİYE’NİN NATO’YA ÜYE OLMASI

Asya ve Avrupa arasında yer alan Türkiye, sahip ol­duğu jeopolitik konumu nedeniyle dünya politika­sında önemli bir ülkeydi. Akdeniz ile Karadeniz ara­sında geçişi sağlayan Boğazlara sahip olması, Or­ta Doğu’ya hakim bir konumda bulunması jeopoli­tik önemini artırıyordu.

Bir toprağın veya coğrafyanın bölge ya da dünya siyasetindeki konumuna jeopolitik konum denil­mektedir.

Türkiye, ikinci Dünya Savaşı’na girmemişti. Ama sahip olduğu bu jeopolitik konum yüzünden savaş sonrasında yerini belirlemek zorundaydı. Ayrıca Sovyetler Birliği Türkiye’den Kars ve Ardahan’ı isti­yor, Boğazlardan da üs talep ediyordu. Bu yüzden Türkiye için NATO’ya üye olmak hayati derecede önemliydi.

Türkiye, II. Dünya Savaşı yıllarından beri NATO üyesi devletlerle uyumlu bir dış politika takip ettiği için 1952 yılında Yunanistan ile birlikte bu ortak sa­vunma örgütüne alınmıştır.

Türkiye’nin sahip olduğu coğrafyanın bir savaş sırasında Avrupa, Asya ve Orta Doğu için askeri açıdan büyük önem taşıması NATO’ya kabul edilmesini kolaylaştırmıştır.