- Osmanlı halkı ilk kez 1876’da II. Abdülhamid döneminde ilân edilen I. Meşrutiyet ve Kanunî Esasi (Anayasa) ile yönetimde söz sahibi olmuştur ve böylece Osmanlı Devletinin yönetim şekli “meşruti monarşi” şeklinde değişmiştir. Anayasa gereği padişahın yanında halkın seçmiş olduğu vekillerden oluşan Mebusan Meclisi oluşturulmuştur. Oluşan bu parlamenter sistemde kanunların yürürlüğe girmesinde son sözün padişaha ait olması ve padişahın meclisi açma-kapama yetkisinin bulunması meşruti yönetimde mutlakıyet rejiminin özelliklerinin korunduğunun en önemli göstergesidir.
- I.Meşrutiyet’in ömrü fazla uzun sürmemiştir. Meclisteki azınlıkların olumsuz faaliyetleri ve 93 Harbinden dolayı II.Abdülhamid meclisi kapatarak eski yönetim şekline geri dönmüştür. Ancak 1908 yılında bazı Osmanlı aydınlarının çalışmaları neticesinde tekrar meşrutiyet yönetimine geçilmiştir.
TÜRK DEVLETLERİ | DEVLET BAŞKANININ UNVANI | YÖNETİM KURUMU | EGEMENLİĞİN KAYNAĞI KABUL EDİLEN GÜÇ | YÖNETİM ŞEKLİ |
İlk Türk Devletleri | Han Hakan Kağan | Kurultay | Tanrı | Monarşi (Saltanat) |
Müslüman Türk Devletleri | Sultan Padişah | Divan | Tanrı | Monarşi (Saltanat) |
Türkiye Cumhuriyeti | Cumhurbaşkanı | Türkiye Büyük Millet Meclisi | Millet | Cumhuriyet |