Lozan Konferansı (24 Temmuz 1923)
Mustafa Kemal; Yunanlıların İzmir’de yaptığı tahribatın görülerek, Yunanistan’dan daha fazla savaş tazminatı alınması ve görüşmeleri daha yakından takip edebilmek için barış görüşmelerinin İzmir’de olmasını istemiştir. Görüşmelerin tarafsız bir ülkede olmasını isteyen Avrupalı devletler ise görüşmelerin İsviçre’nin Lozan kentinde olmasına karar vermiştir.
Rauf Orbay, Bakanlar Kurulu başkanı olduğu için görüşmelere katılmak istemiş; fakat görüşmelere Mondros Mütarekesi’ni imzalayan bir kişinin gidemeyeceğini savunan Mustafa Kemal; barış görüşmelerine İsmet Paşa’nın gitmesini uygun bulmuştur.
Görüşmelere TBMM adına baş delege olarak İsmet İnönü, Rıza Nur ve Hasan Saka katılmıştır.
Mustafa Kemal, TBMM delegelerinden; barış görüşmeleri esnasında kapitülasyonlar ve Ermeni meselesi hakkında taviz verilmemesini istemiştir.
Görüşmelere Katılan Devletler
Türkiye, İngiltere, Fransa, İtalya, Yunanistan, Japonya, Romanya, Yugoslavya.
Sovyet Rusya, Bulgaristan (Boğazlar konusunda katıldı.)
Görüşülen Konular
- Türk-Yunan barışının esasları
- Türkiye’nin tanınması.
- Kapitülasyonların tanınması.
- Azınlıkların durumu.
- Dış borçlar ve ödeme şartları.
- Türkiye’nin Irak, Suriye ve Batı sınırları
Lozan’da barış görüşmeleri 20 Kasım 1922’de başladı. Borçlar, Irak sınırı, kapitülasyonlar, Boğazlar ve İstanbul’un boşaltılması meselesinden dolayı görüşmeler 4 Şubat 1923’de kesildi.
Yahudi cemaati lideri Haim Naim Efendi’nin arabuluculuğu sonucunda görüşmeler 23 Nisan 1923’de tekrar başlayıp, 24 Temmuz 1923’de sonuçlandı.
yetersiz bir bazı,konfferansı izleyen ülkeler,abd’nin durumu imzalamamasının nedeni,gibi konularıda kısaca anlatmalıydınız.