Karahanlılar Dönemi ve Özellikleri

Karahanlılar (840–1212)

• Karluk Yagma Çiğil adlı Türk toplulukları tarafın­dan kurul­muştur.
• Bilinen ilk hükümdar Bilge Kül Kadir Han‘dır.
• Başkentleri, Balasagun’dur.
• Satuk Buğra Han (Abdülkerim) zamanında devleti oluşturan topluluklar arasında, İslamiyet benimsenmeye başlamış­tır.
• Talas Savaşı’ndan sonra ortaya çıkan bu durum ne­de­niyle, Karahanlılar, ilk Müslüman Türk devleti sayılmıştır.
• Samanoğulları Devleti’ne son vererek Maveraünnehir bölgesine sahip oldular.
• Devleti oluşturan boylar iç işlerinde serbest oldu­ğundan, devlet konfederatif bir özellik göstermiştir.
• Gaznelilerle komşu olunca, onlarla mücadele etmeye başladılar.
• En parlak dönemlerini Yusuf Kadır Han zamanında yaşamışlardır.
• Yusuf Kadir Han’ın ölümünden sonra, taht kavgaları ve Gaznelilerle mücadele devleti yıpratmış, doğu ve batı olarak ikiye ayrılmışlardır. Doğunun merkezi Kaşgar, batının merkezi Semerkant olmuştur.
• Doğu Karahanlılara, Karahıtaylar; Batı Karahanlı-lara Harzemşahlar son vermiştir.
• Arapça ile karşılaşmalara rağmen, resmi dil ola­rak Türkçeyi kullanmışlardır. Bundan sonraki Türk dev­let­leri Arapça ve Farsçayı resmi dil yapmışlardır.
• Bu ne­denle Karahanlılar, resmi dili Türkçe olan ilk Türk devleti sa­yılmıştır.
• Uygur alfabesi ile yazışmışlardır.
• Türk edebiyat tarihinin iki önemli eseri olan Di­van-ı Lügati’t Türk ve Kutadgu Bilig bu devlet za­manında yazılmıştır.