İSMİN HALLERİ |
İsimler, cümle içindeki görevlerine göre yalın ( eksiz ) veya ” -i, -e, -de, -den “ çekim eklerinden birini alarak bulunurlar. İsimlerin girdiği bu biçimlere ismin halleri denir.
İsmin beş hali vardır.
1 . İsmin yalın hali:
İsmin hal eki almamış biçimidir.
ÖRNEK: taş, sene, kitap, ağaç, dert, renk, tarak, Ahmet…
2. İsmin -e hali:
İsmin sonuna ” -e “ veya ” -a “ eklerinden BÜUK‘na uygun olarak getirilmiş biçimidir.
ÖRNEK: Elmalara, okula, üzüme, taşa, seneye, kitaba, ağaca, derde, renge, tarağa, Ahmet‘e, elmaya…
NOT( 1 ) : Sesli harf ile biten cins isimler, ” -e “ hal ekini aldıklarında, isim ile hal eki arasına ” y “ kaynaştırma harfi girer.
NOT ( 2 ) : ” p, ç, t, k “ harfleri ile biten cins isimler, ” -e “ hal ekini aldıklarında ” Süreksiz sert ünsüzlerin yumuşaması “ kuralı uygulanır.
NOT ( 3 ) : Özel isimlere eklenen ” -e “ hal eki kesme işareti ile ayrılır. ” p, ç, t, k “ harfleri ile biten özel ismler ” -e “ hal ekini aldıklarında yumuşama kuralı ( yazarken ) uygulanmaz.
3 . İsmin -i hali:
İsmin sonuna ” – i, -ı, -u, -ü “ eklerinden uygun olanının getirilmiş biçimidir.
ÖRNEK: Elmaları, okulu, üzümü, taşı, seneyi, kitabı, ağacı, derdi, rengi, tarağı, Ahmet‘i, elmayı…
NOT( 1 ) : Sesli harf ile biten cins isimler, ” -i “ hal ekini aldıklarında, isim ile hal eki arasına ” y “ kaynaştırma harfi girer.
NOT ( 2 ) : ” p, ç, t, k “ harfleri ile biten cins isimler, ” -i “ hal ekini aldıklarında ” Süreksiz sert ünsüzlerin yumuşaması “ kuralı uygulanır.
NOT ( 3 ) : Özel isimlere eklenen ” -i “ hal eki kesme işareti ile ayrılır. ” p, ç, t, k “ harfleri ile biten özel ismler ” -i “ hal ekini aldıklarında yumuşama kuralı ( yazarken ) uygulanmaz.
4 . İsmin -de hali:
İsmin sonuna ” -de “ ekinin getirilmiş biçimidir. ” -de “ eki eklendiği ismin son hecesindeki sesli harf kalın ise ” -da “ şeklini alır.
ÖRNEK: Elmalarda, okulda, üzümde, taşta, senede, kitapta, ağaçta, dertte, renkte, tarakta, Ahmet‘te, elmada…
NOT: ” p, ç, t, k, s, ş, h, f “ harfleri ile biten isimler, ” -de “ hal ekini aldıklarında ” yumuşak ünsüzlerin sertleşmesi “ kuralı uygulanır.
5 . İsmin -den hali:
İsmin sonuna ” -den “ ekinin getirilmiş biçimidir. ” -den “ eki eklendiği ismin son hecesindeki sesli harf kalın ise ” -dan “ şeklini alır.
ÖRNEK: Elmalardan, okuldan, üzümden, taştan, seneden, kitaptan, ağaçtan, dertten, renkten, taraktan, Ahmet‘ten, elmadan…
NOT: ” p, ç, t, k, s, ş, h, f “ harfleri ile biten isimler, ” -den “ hal ekini aldıklarında “yumuşak ünsüzlerin sertleşmesi “ kuralı uygulanır.
ççookkkkkkkkkkkk işime yaradı
i hali u hali olurmu?
tamlayan halini unutmuşsunuz, yani “-in” hali
vay bee helal olsun süper eline sağlık admin çok işime yaradı…. 🙂 😀
çok güzelmiş
keşke örnekler cümle içinde kullanılsaydı yaaa
evet keşke cümle içinde kullanılsaydı
salih melike semra oguz ismin beş halin hangileeri yazarmısınız lütfen
biraz çabalarsan bulursun tatlım
fena
süper bir site işime çok yaradı
güzellllllllllllll ödevim biti