Amasya Genelgesinin Maddeleri

Yayınlanış Amacı

1. Dağınık haldeki milli kuruluşları ortak bir amaç etrafında toplamak.
2. Milli mücadeleyi kişisel bir hareketten çıkarak millete mal etmek.
3. Millet egemenliğine dayanan bir Türk devleti kurmak.
4. Millete memleketin içinde bulunduğu durumu açıklayarak Sivas‟ta milli bir kongrenin toplanmasını sağlamak.

Amasya Genelgesi M.Kemal tarafından hazırlanmış, Rauf Orbay ve Refet Bele tarafından imzalanmıştır. Ayrıca 15.Kolordu komutanı Kazım Karabekir, Ali Fuat Paşa ve Cemal Paşa genelgeyi telgrafla onaylamıştır.

Sebebi

1. Genelgenin etkisini arttırmak.
2. Halkı yanına almak.

Maddeleri

1. Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehlikededir. (Bu madde ile Kurtuluş Savaşı’nın amacı belirlendi. Milletin durumu anlaşıldı.)
2. İstanbul Hükümeti üzerine aldığı sorumluluğu yerine getirmemektedir. (Kurtuluş Savaşı’nın gerekçesi ortaya konulmuştur.)
3. Ulusun bağımsızlığını, yine ulusun azim ve kararı kurtaracaktır. (Kurtuluş Savaşı’nın yöntemi belirlenmiştir. Ayrıca Türk milletine, milli egemenliği eline alması için bir çağrı özelliği taşır.)
4. Anadolu‟nun her yönden en güvenli yeri olan Sivas‟ta ulusal bir kongrenin toplanması kararlaştırılmıştır.
5. Bunun için tüm illerin her bölgesinden ulusun güvenini kazanmış üç delegenin seçilerek hemen yola çıkması gerekmektedir.
6.  Sivas Kongresi‟ne katılacak delegelerin seçimini Müdafaa-i Hukuk, Redd-i İlhak Cemiyetleri ile belediyeler yapacaklardır. (Güvenlik için)
7.  Askeri ve ulusal birlikler hiçbir biçimde dağıtılmayacaklardır.

Genelgenin Nitelikleri;

1. Türk halkının ihtilal safhası başlamıştır.
2.  İlk defa milli devlet, milli irade, milli egemenlik kavramlarından sözedilmiştir.
3. Türk milletine, milli egemenliği eline alması için bir çağrı özelliği taşır.
4.  Kurtuluş Savaşı‟nın ilk kez amacı ve yöntemi belirlenmiştir.
5. İstanbul Hükümeti‟nin galip devletlerin baskısıyla sorumluluklarını yerine getirmediği ilk defa ortaya kondu.
6.  Milli güçlerin birleştirilmesi amacıyla Sivas‟ta milli bir kongrenin toplanması gereği ilk defa ortaya kondu.
7.  Türk milleti hem İstanbul Hükümeti‟ne hem de işgalci devletlere karşı koymaya çağrıldı.
8. Yeni Türk devletinin hukuki ve siyasi yönden kuruluşunu hazırlayan ilk belgedir.

Sonuçları:

1.  İşgallere karşı protesto ve mitingler artmıştır.
2. Batı Anadolu‟daki yerel direniş örgütleri Balıkesir ve Alaşehir Kongreleri‟nde birleştirilmiştir.
3. Amasya Genelgesi ile yetkilerini aşan M. Kemal, İstanbul Hükümeti tarafından (İçişleri Bakanı Ali Kemal) geri çağrıldı ve görevine son verildi.(23 Haziran 1919)
4. İstanbul Hükümeti, Elazığ Valiliği‟ne atanan Ali Galip‟i M. Kemal‟i etkisiz hale getirmek ve Sivas Kongresi‟nin toplanmasını engellemek amacıyla görevlendirdi.
5. M. Kemal‟in görevine 26 Haziran 1919‟da tamamen son verildi.
6. M. Kemal, 3. Ordu (9. Ordu) Müfettişliği‟nden ve askerlik mesleğinden 8 Temmuz 1919 tarihinde istifa etmiştir