1921 Teşkilat-ı Esasiye Özellikleri (Maddelerle)

1921 Teşkilat-ı Esasiye Özellikleri maddeler halinde

I.TBMM‟nin varlığını yasal hale getirmek ve yeni devletin dayandığı temel ilkeleri belirlemek amacıyla I.İnönü zaferinin ardından ilan edilmiştir. Meclisteki bazı saltanat yanlısı milletvekilleri kurtuluştan sonra yeniden eski yönetime dönüleceği ve Kanuni Esasi‟nin yeterli olacağı düşüncesiyle bu anayasaya karşı çıkmışlardır. Ancak I.TBMM‟nin dayandığı ulusal egemenlik ilkesiyle Kanuni Esasi çeliştiği için M. Kemal ve arkadaşlarının çalışmalarıyla Teşkilat-ı Esasiye Kanunu ilan edilerek ilk anayasa yürürlüğe konmuştur.
İlk üç maddesi devletin dayandığı temel esasları, görev ve yetkileri belirler; ikinci maddesi yürütme ve yasama yetkilerinin meclise ait olduğunu belirler; üçüncü maddesi meclisin idaresinin TBMM‟ye verildiğini belirtir; dördüncü maddesi ise seçimlerin iki yılda bir yapılacağını belirtir.
Özellikleri:
a) Yeni bir devletin kuruluşunu hukuki ve siyasi yönden belgelemiştir.
b) Ulusal egemenliği esas kılmış ve egemenliğin Osmanlı soyundan, Türk ulusuna geçtiğini belgelemiştir.
c) Ulusal egemenliğin temsilcisi olarak TBMM‟yi meşrulaştırmıştır.
d) Başkansız bir cumhuriyet yönetiminin kurulmasını sağlamış; fakat ulusal birliği bozmamak amacıyla ve kamuoyunun hazır olmaması nedeniyle devletin yönetim biçimi belirlenmemiştir.
e) Amasya Genelgesi‟nden itibaren gelişen ruha resmi bir kimlik kazandırmış ve önderlik etmiştir.
f) Olağanüstü koşulları ve acil gereksinimleri karşılamak amacıyla kısa ve özet haldedir.
g) Demokratik ve ihtilalci bir karaktere sahiptir.
h) Bir geçiş dönemi ve uyum anayasasıdır.
i) Güçler birliği sistemini benimsemiştir.
j) Devletin resmi dinini belirtmemiştir.
k) 23 madde ve bir de ayrı madde şeklinde iki kısımdan oluşmuştur.
l) Seçimler 2 yılda bir yapılır.
m) İeri hükümlerin yerine getirilmesinde TBMM sorumludur.
n) Savaşa ve barışa TBMM karar verir.

Yorum yapın

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.