11.sınıf sosyoloji dersi 2.dönem telafi sınavı 2014-2015

SOSYOLOJİ DERSİ 2.Dönem Telafi SORULARI
SORU: Toplumsal yapının temel öğeleri nelerdir?
CEVAP: Fizik yapı, nüfus, toplumsal ilişkiler, kültür ve toplumsal tabakalaşmadır.
SORU: Nüfus bilimi nedir?
CEVAP: Nüfusun toplumsal yapının bir öğesi olması nedeniyle demografi ve sosyoloji arasında yakın bir ilişki vardır.
SORU: Toplumsal ilişkiyi açıklayarak toplumsal yapı açısından önemini yazınız?
CEVAP: Toplumda bireylerin, ortaklaşa maddi ve manevi etkinliklerde bulunmaları sonucu oluşan bağların tümü toplumsal ilişki adını alır. Toplumsal yapı bireyler ve gruplar arasındaki düzenli ilişkiler sonucu oluşur.

SORU: Kültürün toplumsal yapı üzerindeki etkisini açıklayınız?
CEVAP: Toplumsal yapıyı bir bina gibi düşünürsek kültür, bu binanın tuğlalarını bir araya getiren bir harç görevini görür. Toplumun tüm öğeleri kültürle birbirine bağlanır ve şekillenir. Bu nedenle, kültürü ele almadan toplumsal yapıyı kendisine özgü bütünlüğü içinde kavramak olanaksızdır.
SORU: Toplumsal tabakalaşma neden toplumsal yapının temel öğelerinden biridir?
CEVAP: Tabakalaşma sistemi, toplumun değer ve kurallarını da yansıttığından hiçbir toplumsal yapı incelemesi, o toplumun tabakalaşması ele alınmadan başarılı olamaz. Tabakalaşma, toplumsal yapının temel öğelerinden biridir.

SORU: Toplumsal sistem hakkında kısaca bilgi veriniz?
CEVAP: Toplumsal sistem ise birbiriyle bağımlı olarak işleyen, toplumsal yapı ve işlevleri içeren öğelerden oluşan bütündür. Toplumsal yapının sürekliliği bu öğelerin düzenli olarak işlemesiyle mümkündür. Çünkü toplumsal yapının temel işlevleri ve onları yerine getiren başlıca kurucu öğeleri, birbirleriyle bağımlı bir sistem oluşturur. Bunların herhangi birindeki bir değişme, diğer öğeleri de etkiler.

SORU: Toplumsal değişmenin nedenleri?
CEVAP: Değişme; demografik, teknolojik ve ekonomik etkenlerle meydana gelebilir. Kültürel değerler, farklı görüşler, insanlar arası mücadele ve çekişmeler de toplumsal değişmeye neden olur.
SORU: Toplumsal ilişkilerin özelliklerinden 5 tane yazınız?
CEVAP: * En az 2 kişinin ilişkide olması gerekir.
* Toplumsal ilişki, birbirinden haberdar olup birbirinin istek ve beklentilerini göz önüne alan bireyler ya da gruplar arasında kurulur.
* Toplumsal ilişkiler; hukuk, örf, görgü kuralları gibi belli kurallara göre gerçekleşir.
* Toplumsal ilişkilerde etkileşim dil ile mümkündür.
* Toplumsal ilişkiler; belli bir zaman sürecinde geçer.

SORU: Toplumsal ilişkilerin işlevlerinden 4 tane yazınız?
CEVAP: * Toplumsal grupların ortaya çıkmasını sağlar.
* İnsanlar, maddi ve manevi çeşitli gereksinimlerini, toplumsal ilişkiler yoluyla sağlar.
* Toplum üyelerini birbirine yakınlaştırır; toplumsal birlik ve beraberliği sağlar.
* Toplumsal ilişkiler yoluyla insanlar birbirlerini tamamlarlar ve dayanışma içinde olurlar.

SORU: İlişkilerin niteliğine göre toplumsal ilişkiler kaça ayrılır?
CEVAP: Birincil ilişkiler ve ikincil ilişkiler diye 2 ye ayrılır.
SORU: Birincil ilişkileri açıklayıp örnek veriniz?
CEVAP: Aralarında yerel yakınlık olan kişiler arasında, az sayıda üyeden oluşan gruplarda ortaya çıkan uzun süreli ilişkilerdir. ÖR= kınama, ayıplama, alay gibi.
SORU: İkincil ilişkileri açıklayıp örnek veriniz?
CEVAP: Yüzeysel, duygu yüklü olmayan ilişkilerdir. ÖR= amir-memur ilişkisi, subay-er ilişkisi.

SORU: İlişkilerin kuruluş biçimine göre toplumsal ilişkiler kaça ayrılır?
CEVAP: Resmi ilişkiler ve resmi olmayan ilişkiler olarak 2 ye ayrılır.
SORU: Resmi ilişkileri açıklayıp örnek veriniz?
CEVAP: Resmi denetimle gerçekleşen ilişkilerdir. ÖR= memur-amir, subay-er ilişkileri gibi.
SORU: Resmi olmayan ilişkileri açıklayıp örnek veriniz?
CEVAP: Resmi denetimle gerçekleşmez. Bunlar daha çok birincil ilişki özelliklerini taşıyan arkadaşlık, akrabalık ilişkileri gibi ilişkilerdir.

SORU: İlişkilerin yapısına göre toplumsal ilişkiler kaça ayrılır?
CEVAP: Geleneksel ilişkiler ve akılcı ilişkiler olarak 2 ye ayrılır.
SORU: Geleneksel ilişkiler açıklayıp örnek veriniz?
CEVAP: Töre, adet, görenek ve gelenekler çerçevesinde gerçekleşir. ÖR= köy yaşamındaki ilişkiler geleneksel ilişkilerdir.
SORU: Akılcı ilişkileri açıklayıp örnek veriniz?
CEVAP: Duygusal yanı olmayan, daha çok iş yaşamında ortaya çıkan mantığın ağır bastığı ilişkilerdir.
SORU: Bireylerin ilişkiye girme biçimine göre toplumsal ilişkiler kaça ayrılır?
CEVAP: Zorunlu olan ilişkiler ve zorunlu olmayan ilişkiler olmak üzere 2 ye ayrılır
SORU: Zorunlu ilişkileri açıklayıp örnek veriniz?
CEVAP: İnsanların isteğine bağlı olmayan, gerçekleştirilmek zorunda kalınan ilişkilerdir. ÖR= bir aile ortamında doğarız ve aile ilişkilerimizi sürdürmek zorundayız.
SORU: Zorunlu olmayan ilişkilerimizi açıklayıp örnek veriniz?
CEVAP: Kendi isteğimize bağlı olarak gerçekleştirdiğimiz ilişkilerdir. ÖR= arkadaşlarımızı kendimiz seçeriz.

SORU: Davranış kalıbını açıklayarak örneklendiriniz?
CEVAP: Bu tekrarlar sonucu toplumun üyeleri arasında süreklilik kazanan davranış formlarına davranış kalıbı denir. ÖR= selamlaşmak, tokalaşmak gibi.
SORU: Toplumsal statüyü açıklayıp örnek veriniz?
CEVAP: Bireyin toplum içindeki konumuna toplumsal statü denir. ÖR= çocukluk gibi

SORU: Toplumsal statü ile toplumsal yapı arasındaki ilişkiler nelerdir?
CEVAP: Bu nedenle toplumsal yapının en küçük birimi statülerdir. Statülerin toplum içindeki aşağı ve yukarı doğru dağılımı ise toplumsal yapı hakkında bir fikir verir. ÖRNEĞİN: bilim adamlarının statüsünün çok yüksek olduğu bir toplumun, özgür düşünceye önem veren, demokratik bir
yapıda olduğu söylenebilir.
SORU: Toplumsal statüler kaça ayrılır?
CEVAP: Verilmiş statüler ve kazanılmış statüler olmak üzere 2 ye ayrılır.
SORU: Verilmiş statüyü açıklayarak örnek veriniz?
CEVAP: Kişinin hiç çaba göstermeden elde ettiği, doğuştan getirdiği özelliklere göre verilmiş statülerdir. ÖR= bir aile içindeki kız ve erkek çocukların statüleri verilmiş statülerdir.

SORU: Kazanılmış statüyü açıklayarak örnek veriniz?
CEVAP: Kişinin kendi iradesi ve yetenekleriyle elde ettiği statülerdir. ÖR= çocuğun okuldaki konumu bir kazanılmış statüdür. Çünkü sınıf geçmek için çaba gösteriyor.
SORU: Toplumlar, kazanılmış veya verilmiş statülere verdikleri önem açısından değerlendiriniz?
CEVAP: Toplumlar, kazanılmış veya verilmiş statülere verdikleri önem açısından birbirinden ayrılır. Endüstrileşmemiş toplumlar verilmiş statülere ağırlık verdikleri halde, çağdaş endüstri toplumları kazanılmış statülere önem vermektedir. Örneğin; endüstrileşmemiş toplumlarda bireyin statüsünün belirlenmesinde ailesi göz önüne alınır. Soylu bir aileden olmamak, kadın olmak ya da bir kölenin çocuğu olmak bu toplumlarda kişinin statüsünün yüksek olmamasına neden olur. Oysa endüstrileşmiş toplumlarda yoksul bir ailede olsa birey kendi çabasıyla eğitim ve öğrenim olanaklarından yararlanarak toplumun en yüksek mevkilerine gelebilme şansına sahiptir.

SORU: Statü takımını açıklayarak örnek veriniz.
CEVAP: Toplumsal sistem içinde herkesin birden fazla statüsü vardır. Bir kimsenin statülerinin tümüne statü takımı denir. ÖR= öğrenci, evin çocuğu gibi.
SORU: Anahtar statüyü açıklayarak örnek veriniz?
CEVAP: Toplum, bireyi bu statünün gereklerini yerine getirmesine göre değerlendirir. Bu statü, anahtar statü adını alır. ÖR= bir generalin anahtar statüsü, general statüsüdür.

SORU: Statü aktarımını açıklayarak örnek veriniz?
CEVAP: Statüler, sadece ait oldukları bireylere bazı ayrıcalıklar getirmez. Bireyin yakınları da bireyin statüsünün ayrıcalıklarından yararlanır. Buna statü aktarımı denir. ÖR= bir başbakanın eşi gibi.
SORU: Toplumsal rolü açıklayarak örnek veriniz?
CEVAP: Belirli bir statüde bulunan bireyden statüsü gereğince, düzenli ve tutarlı olarak yerine getirmesi beklenen davranışa toplumsal rol denir. ÖR= üniversite profesörü, profesör gibi davranması gibi.

SORU: İdeal rol ile gerçek rolü ayırt ediniz?
CEVAP: Statüsünün bireyden beklediği davranışlara ideal rol, bireyin yerine getirebildiklerine ise gerçek rol denir.

SORU: Rol pekiştirmesini açıklayarak örnek veriniz?
CEVAP: Bazı roller birbirini kolaylaştırır. Buna rol pekiştirmesi denir. ÖR= bir öğretmenin sınıfta ders anlatması nedeniyle kazandığı anlatım kolaylığı, onun iyi bir ders kitabı yazmasını da olanaklı hale getirebilir.
SORU: Rol çatışmasını açıklayarak örnek veriniz?
CEVAP: Bir bireyden beklenen rolün gerekleri ile bir başka rolün gereklerinin gelişmesi durumuna rol çatışması denir. ÖR= kendi çocuğunun öğretmene olan bir babanın mesleğindeki rolüyle babalık rolü birbirini zorlaştırır.

SORU: Anahtar rolü açıklayarak örnek veriniz?
CEVAP: Bir kişinin anahtar statüsünün gerektirdiği role anahtar rol denir. ÖR= anahtar statüsü başbakan olan bir kadının anahtar rolü başbakan rolüdür.
SORU: Toplumsal değeri açıklayınız?
CEVAP: Bir toplumda bireylerin olumlu tepki verdikleri, yani onaylamayıp benimsemeye değer buldukları düşünceler, kurallar, uygulamalar, maddi nesneler gibi öğelere toplumsal değer denir.
SORU: Toplumsal değer kaç çeşittir?
CEVAP: 3 çeşittir. 1) pratik değer 2) ideal değer 3) egemen değer
SORU: Egemen değeri açıklayınız ve örnek veriniz?
CEVAP: Tüm toplumlarca benimsenmiş olan ve korunan köklü değerlerdir. ÖR= insan hakları, bağımsızlık namuslu olma gibi.
SORU: Toplumsal kimlik nedir?
CEVAP: Her toplumun kendisine özgü olan değerler sistemi, toplumsal kimlik adını alır.
SORU: Toplumsal değerin önemi nedir?
CEVAP: Toplumsal değerler, toplumsal yaşamda uyulması gereken belirli ilkeleri gösterdiklerinden, toplumsal yapı ve toplumsal düzen açısından çok önemlidir. Sevgi, saygı, dostluk, dayanışma ve yardım gibi değerler topluma yön verir. İnsanlar bu değerlere göre davranırlar.

SORU: Toplumsal normlar nedir?
CEVAP: Değerlerin açık ve kesin hal almasıyla ortaya çıkan, yaptırım gücü olan toplumsal kurallardır.
SORU: Resmi normları açıklayınız?
CEVAP: Kanun, tüzük, yönetmelik gibi devlet organlarınca düzenlenen hukuk kurallarıdır. Yazılı ve yaptırımı güçlü olan bu kurallar hem devletin varlığını sürdürmesini hem de toplumsal düzenin devamını sağlar.
SORU: Resmi olmayan normları açıklayınız?
CEVAP: Töre, adet, gelenek, görenek, din ve görgü kurallarını içerir. Yazısız ve yaptırımları resmi normlara göre daha zayıf olan bu normlar toplumsal ilişkileri içerir.
www.sorubak.com
SORU: Toplumsal kontrolü açıklayınız?
CEVAP: Toplumun düzeninin korunması için bireylerin toplumsal normlara uymasını sağlayan uygulamalara toplumsal kontrol denir.
SORU: Toplumsal kontrolün başlıca işlevlerinden 4 tane yazınız?
CEVAP: *Toplum çıkarları toplumsal kontrolle korunabilir.
*Toplumsal kontrol, toplumsal ilişkilere bir düzen getirir.
*Toplumsal kontrol bireylerin kendilerine ve başkalarına güvenini artırır.
* Toplumsal kontrol mekanizması, toplumun gereksinimlerinin karşılanmasına da katkıda bulunur.

Dokümanın Görselli Tam Halini İndirmek için TIKLAYINIZ

Yorum yapın

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.