10.sınıf türk edebiyatı 1.dönem 2.yazılı soruları
10. SINIFLAR I. DÖNEM 2. TÜRK EDEBİYATI YAZILISI
Öğrencinin Adı ve soyadı: Sınıfı ve numarası:
Aldığı not (yazıyla): Aldığı not (rakamla):
1. Aşağıdaki boşlukları uygun sözcüklerle doldurunuz.
Vesiletü’n-Necat’ın yazarı ……………………………..dir.
Divan edebiyatının ilk temsilcisi …………………………………dir
Bektaşi şairlerinin şiirlerine ………………………………………………. denir.
Gazelin ilk beytine …………………………………………………. denir.
Divan-ı Hikmet, …………………………… tarafından kaleme alınmış; eser, ………………………… şiirinin başlangıcı kabul edilmektedir.
2. Kutadgu Bilig adlı eserin yazılış amacı nedir?
3. Yukarıdaki şiirin nazım birimi ve nazım şeklini yazınız.
“Yunus bunda gülen olmaz
Hiç kimsene murad almaz
Bu fanide kimse kalmaz
Yürü ey bivefa dünya““
4. Aşağıdaki ifadelerin başına doğru ise (D)yanlış ise (Y) yazınız.( not: Bir yanlış bir doğruyu götürecektir.)
( ) Uygur metinlerinde Arap yazısı kullanılmıştır.
( ) Kutadgu Bilig adlı eserin Viyana nüshası Uygur harflariyle yazılmıştır.
( ) Divan-ı Hikmet din dışı konuların işlendiği bir mesnevidir.
( ) Atabetü’l Hakayık’ta Hakaniye lehçesinin özellikleri görülür.
( ) İslami dönem şiirlerinde Dini-tasavvufi konular işlenmiştir.
5. Aşağıdaki tasavvuf terimlerini açıklamalarını yazınız.
(Aşık, meyhane, fenafillah, çile, masiva)
6. Kültigin Abidesi’nin dil ve anlatım özelikleri nelerdir
7. Aşağıda parantaz içinde karışık verilen yazarları ve eserleri doğru bir şekilde eşleştiriniz.
(Divan-ı Hikmet, Yusuf Has Hacip, Atabetül Hakayık, Kaşgarlı Mahmut, Hoca Ahmet Yesevi, Kutadgu Bilig, Edip Ahmet Yükneki, Divan-ı Lügati’t Türk)
8.Aşağıdaki mısralarındaki edebi sanatı bularak, açıklayınız.
“Vurulup tertemiz alnından uzanmış yatıyor.
Bir hilâl uğruna ya Rab ne güneşler batıyor.
9. Aşağıdaki dörtlüğün ölçüsünü ve duraklarını gösteriniz. Redif ve kafiyelerini bulunuz
Gökyüzünde İsâ ile
Tur dağında Musâ ile
Elindeki asâ ile
Çağırayım Mevlam seni
Yunus Emre
10. Köktürk, Uygur ve Karahanlı Dönemi’nde Türk kültürünün değişmeyen ögesi nedir?
Not baremi 1-2+2+2+2+2:10p 2-10p 3-5+5:10p 4-2+2+2+2+2:10p 5-2+2+2+2+2:10p
6-5+5:10p 7-3+2+3+2:10p 8-2+2+2+2+2+2:10p 9-5+5:10p 10-10p
Puan göstergesi
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
CEVAPLAR
10 SINIFLAR 1. DÖNEM 2. TÜRK EDEBİYATI YAZILISI CEVAP ANAHTARI
1.Aşağıdaki boşlukları uygun sözcüklerle doldurunuz.
Vesiletü’n-Necat’ın yazarı Süleyman Çelebi’dir.
Divan edebiyatının ilk temsilcisi HOCA DEHHANİ’dir
Bektaşi şairlerinin şiirlerine NEFES denir.
Gazelin ilk beytine Matla denir.
Divan-ı Hikmet, Ahmet Yesevi tarafından kaleme alınmış; eser, tasavvuf şiirinin başlangıcı kabul edilmektedir
2. Kutadgu Bilig, insanlara her iki dünyada da yol göstermek için yazılmıştır.
3. Şiirin nazım birimi dörtlük; Nazım şekli ise ilahidir.
4.
(Y) Uygur metinlerinde Arap yazısı kullanılmıştır.
(D) Kutadgu Bilig adlı eserin Viyana nüshası Uygur harflariyle yazılmıştır.
(Y) Divan-ı Hikmet din dışı konuların işlendiği bir mesnevidir.
(D) Atabetü’l Hakayık’ta Hakaniye lehçesinin özellikleri görülür.
(Y) İslami dönem şiirlerinde Dini-tasavvufi konular işlenmiştir
5.Aşık:Allaha aşık olan kişi, mürid
Meyhâne: İlâhî aşkın alındığı yer, tekke, dergâh
Fenafillah: Nefsin arzularından geçip, kişinin kendi varlığından sıyrılması
Masiva: Allah’ın dışındaki her şey, kesret alemi
Çile: Nefsi terbiye etmek, zühd
6. Nutuk niteliğindedir.
Edebi bir özelliğe sahiptir.
Öztürkçe bir özellik gösterir.
Kısa cümleler kullanılmıştır.
Anlatımda aliterasyonlar görülmektedir.
7. Kaşgarlı Mahmut-Divan-ı Lügati’t Türk
Divan-ı Hikmet-Hoca Ahmet Yesevi
Atabetü’l Hakayık-Edip Ahmet Yükneki
Kutadgu Bilig-Yusuf Has Hacip
8. askerlerimizle, “güneş” arasında bir benzetme yapılmıştır. Burada benzeyen (benzetme bakımından zayıf olan öge, yani askerler) söylenmemiş, kendisine benzetilen (benzetme bakımından güçlü olan öge, yani güneş) söylendiğine göre bu istiare sanatıdır.Kendisine benzetilen söylenmiş benzeyen ise söylenmemiştir. Bundan dolayı“açık istiare”dir.
9. a.Şiirin ölçüsü sekizli hece ölçüsüdür. Durakları 4+4= 8
b. ___________ a İsâ ile
___________ a Musâ ile ile ekleri aynı yazılış ve görevli ekler olduğu için rediftir.
____________ a asâ ile – sa sesleri tam kafiyedir.
____________ b
10.Köktürk, Uygur ve Karahanlı döneminde Türk kültürnün değişmeyen ögesi Türk Dilidir.