Ayakkabı Teknisyenliği mesleği ve iş olanakları

TANIM

Teknolojik gelişmelere ve modaya uygun olarak çeşitli malzemelerden (doğal deri, suni deri, kadife, keten vb.) ayakkabının belirli modellerini geliştiren, kalıplarını hazırlayan ve üretimin diğer aşamalarını düzenleyerek üretimde bulunan kişidir.

A- GÖREVLER

- Değişik yaş ve cinsiyetteki kişiler için model belirleyerek kalıp çıkarır,
- Üretilecek ayakkabıya uygun malzemeyi seçer, (deri, keten, kadife vb.)
- Kullanılacak malzemeyi, astarını keser, malzemeyi ve astarı birbirine diker,
- Sayayı kalıba monte eder, dikiş kanalı açar, ökçeleri yapar, takar,
- Gerekli boya işinden sonra ayakkabıyı kalıptan çıkararak bağ ve tokasını takar,
- Üretim sırasındaki işin kalitesini denetler.
Bir ayakkabı fabrikasında çalışan teknisyen bu aşamaların birinde çalışarak ustalaşabilir.

KULLANILAN ALET VE MALZEMELER

- Doğal deri, suni deri, kadife, keten vb.,
- Yapıştırıcılar ve boya maddeleri,
- Kesim bıçağı, masat, aksesuarlar,
- Makas, dikiş iğnesi, sayacı bıçağı, freze bıçağı, zımparalar, ön monta, arka monta,
- Tablalı ve sütunlu saya makinesi, zımparalı freze makinesi, kalıp çıkartma makinesi, gerdirme makinesi,
- Kesim presi, taban yapıştırma presi (havle),
- Çekiç, örs, danalya (pense), falçata (bıçak), limaki (eğe), kerpeten, kanca, fora kaşığı,
- Kıvırma ve yapıştırma makinesi, ön ve arka monta makinesi, şoklama makinesi, kapsül basma, şerit kesme ve kıvırma, ökçe çakma, buharlı fırın, pistorizma, fort ve bombe takma makineleri, mekanik ve otomatik pantograt veya CAD-CAM, buhar makinesi, ütü makinesi (finisaj için).

B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

Ayakkabı teknisyeni olmak isteyenlerin;
- El ve parmaklarında herhangi bir özürü olmayan, el ve parmaklarını eşgüdümle kullanabilen,
- Yeniliklere ilgi duyan,
- Şekil ilişkilerini görebilen,
- Renk ve şekil algılama yeteneği gelişmiş,
- Göz, el ve ayaklarına aynı anda dikkatli ve uyumlu kullanabilen,
- Toz, gürültü ve kimyasal madde kokularına allerjisi olmayan,
- Yaratıcı,
kimseler olmaları gerekir.

C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Ayakkabı teknisyenleri , genellikle ayakkabı üreten fabrika ve atölyelerde, kapalı ortamlarda çalışırlar. Ortam gürültülü, kimyasal madde ve rahatsız edici koku içerir. Kullanılan kimyasal maddeler ve ortam akciğer rahatsızlıkları (astım, bronşit vb.), sağırlık ve cilt hastalıklarına neden olabilir. Çalışırken yöneticilerle, işçilerle ve meslektaşlarıyla iletişim halindedirler.

D- MESLEK EĞİTİMİ MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER

Mesleğin eğitimi, Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı;
- Erzincan Tercan Endüstri Meslek Lisesi,
- Hatay Merkez Endütri Meslek Lisesi,
- İstanbul Küçükçekmece TASEV Ayakkabı Anadolu Meslek Lisesi,
- İstanbul TASEV Ayakkabı Endüstri Meslek Lisesi.


Ayrıca Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı Anadolu Meslek ve Kız Meslek Liselerinin Ayakkabı Teknolojisi alanının Ayakkabı Üretimi ve Ayakkabı Tasarımı dallarında bu mesleğin eğitimi verilmektedir.

ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER

- İş Teknik,
- Matematik.

MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI

- Anadolu Meslek Liselerinde öğrenim görmek için ortaöğretim kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavını kazanmak,
- Kız Meslek Liselerinde, endüstri meslek liselerinde mesleğin eğitimini alabilmek için ise ilköğretim okul mezunu olmak ve okulca belirlenen giriş koşullarına uygun olmak gerekmektedir.

EĞİTİM SÜRESİ VE İÇERİĞİ

Mesleğin eğitim süresi Anadolu Meslek Liselerinde, Kız Meslek ve Endüstri Meslek Liselerinde 4 yıldır. Öğrenciler teorik eğitimlerini okulda, pratik eğitimlerini işletmelerde görürler.

Öğrenciler eğitim süresince genel kültür derslerinin yanında temel sanat eğitimi, insan ilişkileri ve iletişim, araştırma teknikleri, girişimcilik, bilgisayar, ayakkabı endüstrisi, model etüdleri, deri teknolojisi, ayakkabı üretim teknolojisi, bilgisayarlı ayakkabı tasarımı, model ve ıstampa çıkarma, ayakkabı üretim planlama, moda ve ayakkabı, estetik dersleri almaktadırlar.

Ayrıca, 9. sınıfta genel kültür derslerinin yanısıra tanıtım ve yönlendirme dersi de ilave edilmiştir.

EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN

Meslek lisesinden mezun olanlar Meslek Lisesi Diploması ile Teknisyen unvanını alırlar.

E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

Bu meslekte çalışma alanları; küçük ayakkabı atölyeleri ile ayakkabı fabrikalarıdır. Bunun yanında kişi kendi işyerinide açabilir.

Sektörde modern araç ve gereçlerin kullanılması eleman ihtiyacını azaltmaktadır. Ancak yetişmiş nitelikli meslek mensupları her zaman iş bulabilmektedirler. Yeterli sermaye ve deneyime sahip meslek mensupları kendi işyerlerini açabilirler.

F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ

EĞİTİM SÜRESİNCE


İşletmelerde mesleki eğitim süresince yaşlarına uygun asgari ücretin % 30 undan az olmamak üzere ücret alırlar.

İşletmenin sağladığı diğer sosyal imkanlardan faydanırlar,

Hastalıki iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı sigorta edilirler,

Eğitimleri süresince muayene ve tedavi masrafları Sosyal Sigortalar Kurumunca karşılanır.

EĞİTİM SONRASI

- Eğitimini tamamlayıp işe başlayan meslek mensupları ilk etapta asgari ücretten iş bulurlar. Tecrübe kazandıktan sonra işletmenin yapısı, sendika durumu ve kendi pozisyonuna göre kazançları tespit edilir.

- Kendi işletmelerini açanların kazancı ise aldıkları siparişe göre değişkendir.

G- MESLEKTE İLERLEME

- İşletmelerde işe başlayanlar belirli bir deneyimden sonra, işletmenin büyüklüğüne ve yapısına göre bant şefi, modelist, kalite kontrol şefi ve üretim müdürü gibi görevlere gelebilirler.

- Meslek liselerinin ayakkabıcılık bölümünden ve Ayakkabı Teknolojisi alanından mezun olanlar, istedikleri taktirde, Deri İşleme Teknolojisi, Dericilik, Deri Teknolojisi ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.

BENZER MESLEKLER

- Deri Konfeksiyon Teknisyeni.
- Deri Hazır Giyim Teknisyeni
- Deri Teknisyeni

H- EK BİLGİLER

SORUMLULUK

- Ayakkabı Teknisyenleri üretimin her aşamasında kaliteden ve sağlıklı çalışma koşullarından sorumludur.
- Kesme , dikme , presleme makineleri ile çalışıldığından iş güvenliğinede önem verilmelidir.