1-7 NİSAN KANSER HAFTASI
Kanser hastalığı konusunda halkın bilinçlendirilmesi için 1-7 Nisan Kanser Haftası olarak belirlenmiştir. Kanser hastalığı en basit tanımıyla, hücrelerin kontrolsüz olarak sürekli çoğalmaları sonucu uzaktaki veya yakındaki başka organlara metastaz yaparak vücuda yayılan ölümcül bir hastalıktır.
Günümüzde her ülkede, her yaşta görülebilen, coğrafi sınır tanımayan, sosyal statü ve gelir durumu ayrımı yapmayan kanser hastalığı evrensel bir sorun niteliğindedir.
Yüzyılımızdaki teknolojik gelişmeler tıp alanında bir çok hastalığın azalmasını sağlarken, diğer yandan da, insan sağlığını olumsuz etkileyen sosyal nitelikli bazı hastalıkların çoğalmasına neden olmuştur. Bu hastalıkların en önemlilerinden birisi de, Kanser Hastalığıdır.
Bu nedenle kanser hastalığı, dünyada önemli bir halk sağlığı sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır. WHO (Dünya Sağlık Teşkilatı) verilerine göre, dünyada her yıl 6 milyondan fazla insan kanser hastalığına yakalanmaktadır. Hastalanan bu insanların, yaklaşık 5 milyonu hayatını kaybetmektedir.
Kanser hastalığının görülme sıklığı yaşa, cinsiyete, köken aldığı organa, genetik faktörlere, çevre faktörlerine, beslenme alışkanlıklarına göre farklılıklar göstermektedir. Çocukluk çağının özel tümörleri dışında, daha sonraki dönemlerde yaş arttıkça kanser hastalığının görülme sıklığı da artmaktadır.
Kanser hastalığının, ölüm nedenleri arasında ön sıralarda yer alması nedeniyle bir sağlık sorunu olmasının da yanında, topluma getirdiği ekonomik maliyeti nedeniyle toplumsal bir sorun olduğu açıkça görülmektedir.
Gelişmekte olan ülkemizde, çeşitli nedenlerle kanser hastalığı riski altında bulunan insan sayısı gün geçtikçe artmaktadır.
KANSER HASTALIĞININ TEMEL SEBEPLERİ
Kanser oluşumunda, genellikle birden fazla etken rol oynamaktadır. Özel olarak kanser yapıcı etkenler tanımlanmış olmasına rağmen, hastalığın gelişimini belirleyen başka nedenler de vardır. Genel olarak fiziksel, kimyasal ve biyolojik olarak gruplanabilen bu etkenler şunlardır :
İyonize radyasyon, Ultraviyole ışınlar, Hava kirliliği, Kimyasal kanserojenler,
Beslenme alışkanlıkları, Sigara, Alkol, Virüsler, Genetik faktörler dir.
KANSER DAĞILIMINDA KİŞİSEL ÖZELLİKLER
Kanser her yaşta ve cinste görülebilen bir hastalıktır. Ancak, bazı kanser türlerine belirli yaşlarda, bazı kanser türlerine belirli cinste ve hatta bazı kanser türlerine de belli meslek gruplarında daha sık rastlanmaktadır.
Kanser oluşumu ile çeşitli meslekler arasında bir ilişkinin varlığı uzun yıllardır bilinmektedir. Kanserojen maddelerin kimyasal tanımı, ancak, 20. yüzyılda yapılabilmiştir. Radyoaktif maddelerin kanser yapıcı özelliği ise, ilk kez Radyumla saat boyayan işçilerde, kemik kanserinin sık görülmesiyle ortaya konulabilmiştir. Benzer şekilde, maden işçilerinde görülen Akciğer Kanserinin de, maden ocaklarındaki Radyoaktif madde ile ilişkili olduğu belirlenmiştir. Yapıştırıcılar içindeki çözücüde bulunan Benzen adlı kimyasal maddenin de Lösemiye neden olduğu, ayakkabı tamircilerinde Löseminin daha sık görülmesiyle tanımlanabilmiştir.
KANSER HASTALIĞINDAN KORUNMA
Kanser Hastalığında, sağlıklı beslenme, sigara ve Güneş ışınlarından korunma, güvenli su kullanımı, erken teşhis ve tedavi çok önemlidir. Kanserde erken teşhis hayat kurtarır. Özellikle kadınlarda, kansere bağlı ölümlerin ilk sırasında yer alan Meme Kanserinden korunmada, erken teşhisin çok önemli bir yeri vardır. Kadınların kendi kendine meme muayenesi yapma alışkanlığını kazanmaları, hayatlarını kurtaracak çok önemli bir adımdır.
Kansersiz bir hayat ve Kanser Hastalığından korunmak mümkündür. Bunun için sigara, alkol ve Güneş ışığından uzak durulması, az yağlı, bol lifli gıdalarla beslenme alışkanlığının tercih edilmesi, bol miktarda sebze ve meyve tüketilmesi oldukça yararlıdır.
Düzenli olarak süt veya süt ürünlerinin tüketilmesi, mangal gibi ateşte pişirme yöntemlerinin tercih edilmemesi, düzenli egzersizler yapılması, Kanser hastalığından korunmak için alınabilecek en kolay önlemlerdir.
Kanser Hastalığından korunabilmek için, toplum olarak vatandaşlarımızın bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi gerekir. Bunun için, özellikle 1-7 Nisan Kanser Haftasında, kitle iletişim araçlarına çok büyük görevler düşmektedir.
Kanser haftası boyunca Sağlık Müdürlüğü olarak bazı etkinlikler gerçekleştirilecektir:
-Televizyon kanallarında konunun uzmanı doktorlar kanseri anlatacaklar.
-Fuar Kültür Merkezi Konferans salonunda halka yönelik Kanser konulu panel düzenlenecektir.
-Toplu ulaşım araçlarına kanserle ilgili afişler asılacaktır.
-Şehrin muhtelif yerlerine konu içerikli bez afişler asılacaktır.
-Fabrikalarda çalışanlara, işyeri hekimlerince kanserle ilgili eğitim toplantıları düzenlenecektir.
-Sağlık ocaklarında personel ve halk eğitimleri yapılacaktır.
Dr. Hasan KÜÇÜKKENDİRCİ
İl Sağlık Müdürü
