Çanakkale Savaşları, dünyanın Hasta Adam diye yok saymak istediği koca bir devletin var olma mücadelesiydi.
Bu savaşlarda, analarının dilinden düşürmediği kahramanlık hikâyeleriyle büyümüş binlerce askerimiz, düşmanın hain kurşunlarına göğsünü siper etmişti.
Evinde ocağının başındaki kadın, mektep sıralarındaki çocuk, saçları ağarmış yılların yorgunu dede ve nine
Sahalarda top koşturan futbolcu, hastanede doktor, camide imam, okulda öğretmen Milletçe beraber yaşadığımız herkesle bu savaşta tek yürek olmuştuk.
Çanakkale Savaşları, bütün savaşlar gibi kayıtlara geçti. Ancak bizim için bu kadar basit değildi.
Düşman komutanları Çanakkale Cephesini çocuk oyuncağı görüyor, İstanbula hakim olmanın an meselesi olduğunu düşünüyorlardı. Geri çekilmek zorunda kaldıklarında mağlubiyetlerinin nedeninin top, tüfek olmadığını çok iyi biliyorlardı.
Ne ileri teknolojiye ne de asker ve mühimmat bakımından üstünlüğe sahiptik. Buna rağmen Çanakkaleyi geçirmemiş, can damarımız olan Boğazları teslim etmemiştik.
Bu çok büyük bir zafer, hafızalardan silinmeyecek şanlı bir destandı.
Çanakkale Savaşı, I. Dünya Savaşı sırasında 1915-1916 yılları arasında Gelibolu Yarımadası da Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri arasında yapılan deniz ve kara muharebeleridir. İtilaf Devletleri; Osmanlı Devleti in başkenti konumundaki İstanbulu alarak boğazların kontrolünü ele geçirmek, Rusyayla güvenli bir tarımsal ve askeri ticaret yolu açmak, Alman müttefiklerinden birini savaş dışı bırakarak İttifak Devletlerini zayıflatmak amaçları ile ilk hedef olarak Çanakkale Boğazı a girmişlerdir. Ancak saldırıları başarısız olmuştur ve iki tarafın da çok ağır kayıplar vermesiyle İtilaf Devletleri geri çekilmişlerdir.
Savaşı ın Nedenleri
Osmanlı Devleti 2 Ağustos 1914 tarihinde Alman İmparatorluğu ile, İttifak Devletleri safında yer almak üzere bir antlaşma imzalamıştı. Ancak bu antlaşma, savaş hazırlıkları henüz başlamadığı için gizli tutulmuştu. Osmanlı Devleti i bu antlaşmanın hemen ertesinde seferberlik hazırlıklarına başlamıştı. Aynı zamanda Osmanlı Devleti, silahlı tarafsızlıkını ilan etmiştir.
Akdenizde Kraliyet Donanması önünden çekilen Alman Goeben muharebe gemisi ve Breslau ağır kruvazörü nin Amiral Sukon komutasında 10 Ağustos 1914 günü Çanakkale Boğazını geçerek İstanbula gelmeleri büyük bir gerginlik yaratmıştı, çünkü Osmanlı Devleti, Boğazlar Antlaşması gereği boğazları tüm savaş gemilerine kapalı tutmak durumundaydı. Alman Donanmasına bağlı bu gemilerin Boğazdan geçişine izin vermek savaş nedeni sayılacaktı. Ancak Osmanlı Devleti, bu gemilerin Almanyadan satın alındığını açıklayarak gerginliği ertelemiştir. Sözkonusu gemiler 16 Ağustos 1914 tarihinde Yavuz ve Midilli adlarıyla Osmanlı Donanmasına katılmışlardı. Bu gemilerdeki Alman mürettebat, Osmanlı Donanmasına ait subay ve erat üniformaları giyerek gemilerdeki görevlerini sürdürmüşler, Amiral Souchon ise Osmanlı Donanması Komutanlığına getirilmişti. Böylece Almanya, yakın gelecekte Rus limanlarına karşı kullanılmak için iki büyük silahını Akdenizden geçirerek Karadenizin hemen yakınına atmış olmaktadır. Bu silahlar Ekim 1914 ayında hem Rus limanlarını vurmak için, hem de Osmanlı Devleti i bir oldu bittiye getirerek savaşın içine çekmekte kullanılacaktır.
Savaşın Sonuçları
İngiltere ve Fransa ile Osmanlı ve Alman orduları arasında geçen ve iki taraftan toplam 500,000den fazla[23] insanın kaybına (ölüm, firar, esir, sakatlanma ve hastalıklar) neden oldu.
Savaşın Sonrası ve Etkileri
Toplumsal Etkileri
Çanakkale Savaşı, ilgili bütün ulusları derinden etkilemiştir. Avustralya ve Yeni Zelandada Anzak Günü adıyla her yıl düzenli bir seremoni tekrarlanır. Ayrıca Avustralyalı ve Yeni Zelandalılar o gün toplanarak Gelibolu Yarımadası daki Anzakların (ANZAC: Australian and New Zealand Army Corps) çıkarma yaptıkları Anzak Koyu a gelerek atalarının savaştıkları bu yeri ziyaret ederler.
Çanakkale Savaşı, en çok İtilaf Devletlerinin altındaki sömürgeleri[kaynak belirtilmeli], özellikle de Avustralya ve Yeni Zelandayı etkilemiştir. Bu savaştan önce bu iki ülkenin vatandaşları Britanya İmparatorluğu un yenilmez üstünlüğünden emindiler ve böyle bir imparatorluğun onları askeri seferlere çağrısından büyük onur duymuşlardı. Bir propaganda posterinde yer alan Anzak üniforması giymiş bir çocuğun Baba, Büyük Savaş a sen ne yaptın? sorusu onları şüphesiz etkilemiştir. Ancak Çanakkale Savaşı onların bu büyük güvenini derinden sarsmıştır. Anzaklar için Çanakkale Savaşı ın önemi çok büyüktür, Çanakkaleden ayrılan Anzaklar savaşın başka cephelerinde savaşmaya gönderilmişler ve gittikleri her yeri Çanakkalede yaşadıklarıyla karşılaştırmışlardır. Ülkelerine döndüklerinde kahraman gibi saygı görmüşler ve gözlerindeki Britanya İmparatorluğu un sonsuz gücü büyük bir yara almıştır. 1 Ocak 1901de Avustralya Federasyonu kurulmuş, Avustralyalılar on yıllık bir süreçte seçme ve seçilme ile temsil edilme haklarını elde etmişlerdir. Böylece Britanya İmparatorluğu un altında bir Avustralya Devleti doğmuştur. Günümüz Avustralya tarihi böyle anlatsa da bu ülkenin gerçek psikolojik bağımsızlığı Gelibolu olarak görülür. Her yıl çıkarmanın yıldönümü olarak 25 Nisanda Anzak Günü adıyla anma törenleri düzenlenir ve o gün Avustralya ile Yeni Zelandada ulusal tatildir.
Atatürkün Gelibolu Savaşı da Türk toprakları üzerinde ölen ve mezarları Türk topraklarında bulunan ANZAK asker analarına gönderdiği mesajın yer aldığı anıt, Gelibolu (1934)Canberrada Kemal Ataturk Memorial ve Yeni Zelanda ın Wellingtonun Tarakina Koyu da Ataturk Memorial adlarında anıt dikildi.
Mustafa Kemal Atatürkün 1934 Anzak Kutlamaları sebebiyle gönderdiği mesaj ülkeler arası dostluğu pekiştirmiştir:
Bu Memleketin toprakları üstünde kanlarını döken kahramanlar! Burada dost bir vatanın toprağındasınız. Huzur ve sükun içinde uyuyunuz. Sizler Mehmetçiklerle yanyana koyun koyunasınız. Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen analar! Gözyaşlarınızı dindiriniz. Evlatlarınız bizim bağrımızdadır, huzur içindedirler ve huzur içinde rahat rahat uyuyacaklardır. Onlar bu toprakta canlarını verdikten sonra artık bizim evlatlarımız olmuşlardır.
Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonra İngiliz ve Fransız donanmalarının geri püskürtüldüğü 18 Mart, Çanakkale Şehitlerini Anma Günü olarak ilan edilmiştir.
Tavsiye Şiirler
18 Mart Çanakkale
Bir Yolcuya
Çanakkale
Çanakkale geçilmedi geçilmez
Çanakkale Aslanları
Çanakkale Kahramanları
Mehmetçik Çanakkalede
********Şunlara da bakabilirsiniz-*********